BDSM Nieuws uit de Media en onze programma's!! Door BDSMradio.EU

Wat verklaart de culturele sm-golf?

Essay Sadomasochisme Van ‘Fifty Shades’ tot ‘Venus in Fur’: Wat verklaart de aantrekking van sm? Drie 21ste-eeuwse cultuur-uitingen nader beschouwd.

Bron: NRC.nl.

NEDERLAND – Er komt geen zweepje aan te pas. Geen tepelklem, geen spreidstang, handboeien of buttplug. Domineren en onderwerpen, in het toneelstuk Venus in Fur gebeurt dat uitsluitend mentaal en verbaal. Toch zindert het van de seks, in deze vindingrijke vertaling van de seksestrijd, en stiekeme ode aan het sadomasochisme.

Sadomasochisme als thema

Het toneelstuk, geschreven door David Ives, dateert uit 2010 en past daarmee perfect in een cultureel sm-golfje van begin 21ste eeuw, dat grofweg begon bij de film Secretary (2002) en waarvan Fifty Shades of Grey (eerste boek: 2011, eerste film: 2015) tot dusver de climax vormt. Sadomasochisme als thema kent natuurlijk al een terugkerende periodieke populariteit sinds zijn officiële doop eind 19de eeuw, naar naamgevers Markies de Sade (sadisme) en de nu vergeten schrijver Leopold von Sacher-Masoch (masochisme). Maar binnen de 1.400 woorden van dit artikel beperken we onszelf moedwillig tot een paar populaire uitingen uit de 21ste eeuw. Al moet er voor Sacher-Masoch een uitzondering gemaakt worden, aangezien zijn autobiografie centraal staat in Venus in Fur (in 2013 verfilmd door Roman Polanski).

In dit stuk voert regisseur Thomas een toneelversie op van de roman Venus im Pelz (1870), geschreven door, inderdaad, Sacher-Masoch. Die (deels autobiografische) roman gaat over Severin von Kusiemski die ernaar verlangt vernederd en gedomineerd te worden door zijn geliefde Vanda von Dunajew. Thomas is op zoek naar de perfecte actrice voor de rol van Vanda. Chic moet ze zijn, aristocratisch, geraffineerd. Maar ook: sterk, dominant, meedogenloos. Hij heeft er net een dag vol vruchteloze audities opzitten (‘alle vrouwen klinken als kleuters van zes die van de helium hebben gesnoept’), als zich onverwacht nog een actrice meldt.

Eerst ziet Thomas niks in haar, te dom, te platvloers, maar als ze samen de tekst doornemen toont ze zich de gedroomde Vanda en draaien gaandeweg alle rollen om: man, vrouw, actrice, regisseur, dominant en ondergeschikt, fictie en werkelijkheid. Niets staat vast in de sexy, speelse machtsstrijd die volgt. De ‘sm’ is hier overigens in hoge mate fictief: een literair middel om andere verhoudingen en voorkeuren dan de conventionele te onderzoeken. Al is er op zeker punt wel een angstaanjagende laklaars te zien, die natuurlijk gekust dient te worden.

Subversieve subcultuur

In die zin kun je sm zien als een vorm van fantasy, zoals ook filosoof Ad Verbrugge doet in zijn boek Staat van verwarring (2013). En de laatste jaren slaat deze specifieke vorm van fantasy nogal aan, getuige het astronomische succes van bijvoorbeeld Fifty Shades of Grey. Ook binnen het verloop van de erotische affaire tussen Ana Steele en Christian Grey – waarin bovenstaande hulpmiddelen overigens wél (mondjesmaat) worden toegepast – worden overbekende motieven rond de liefde tussen man en vrouw opnieuw onderzocht, ontleed en soms ondersteboven gekieperd.

Fifty Shades lijkt daarbij uit te gaan van een nogal traditionele verhouding: hij is machtig, zij bleu, hij domineert, zij onderwerpt zich. Maar dat is een te oppervlakkige lezing. Schrijfster E.L. James zei zelf in deze krant: „Oké, Anastasia begint onderdanig, maar aan het eind heeft zij de macht in handen. Ze houdt de controle tijdens de ontdekking van haar seksualiteit.”

Maar je kunt je afvragen: waarom moet dat per se in de vorm van sm? Die toch een beetje subversieve subcultuur met de soms potsierlijk gekunstelde machtsverhouding, de bijbehorende feestwinkeloutfits, de malle rituelen en regeltjes (stopwoord: pindakaas), en niet te vergeten de pijn, toch een sensatie die verstandige mensen zoveel mogelijk vermijden? Een groot publiek smeekt erom, dat blijkt wel uit het succes van Fifty Shades. En ondertussen is die subcultuur alweer mainstream geworden: vijftig tinten-merchandise vloog de winkels uit, drommen vinexwijkbewoners bezoeken kinky seksbeurzen, en ruim vóór de mommy porn van E.L. James hadden wij in 2007 al Stout van Marlies Dekkers en Heleen van Royen. Fetisjmode is al lang geen noviteit meer; dit najaar brengt &Other Stories leren harnasjes, bustiers en chokers in de winkels. Leuk, tuurlijk. Sexy. Stout. Maar duidt deze nieuwe eruptie stiekem niet ook op een of ander modern gemis? Ongetwijfeld.

Pijn in tijden van internetporno

Vaststaat dat pijn, net als seks, een zintuiglijke beleving is. Door de verregaande technologisering, óók van onze lustbeleving, lijken de fysieke zintuigen wat in het gedrang te komen. Verbrugge noemt het in zijn boek ‘de ontlijfde schermwerkelijkheid’. Internetporno is het laatste stadium van een geërodeerde erotiek die drijft op externe, visuele prikkels. Door die veelheid aan uitwendige prikkels zijn we minder goed in staat ons eigen lichaam te ervaren, schrijft hij. Stimulering van zintuigen als tast, smaak en geur brengen ons terug in ons lichaam. Ze keren het bewustzijn naar binnen. Sterkere fysieke prikkels – lange nagel in een rug, ijsblokje, heet kaarsvet op de huid, hebben in dat opzicht simpelweg meer effect.

Pijn nodig hebben om iets te voelen, dat klinkt natuurlijk een tikje neurotisch. En hoewel bij sommige fervente beoefenaars neuroses of trauma wellicht een rol spelen (zo ook bij Sacher-Masoch, en Christian Grey), kan sm heel goed worden gezien als een veilig, begrensd, en niet te vergeten prettig soort shocktherapie voor het lichaam. Staat dat eenmaal weer ‘aan’, dan kan ook de seks intenser worden genoten, en daar is het natuurlijk allemaal om te doen.

Neurose vormt wel de opmaat tot de sm-relatie in Secretary, waarbij de sm nadrukkelijk geldt als gezonder en meer bevredigend alternatief voor zelfmutilatie. Hoofdpersoon Lee is een eigenzinnig maar labiel meisje, dat de complexiteit van het postmoderne leven moeilijk aankan. Zij lijdt meer dan anderen onder het leven, en daarom snijdt of brandt ze zich: die pijn is beter te begrijpen en beheersen. In een nieuwe baan als secretaresse van de grillige advocaat Edward Grey (toeval?) ontdekt ze een voorkeur voor onderwerping waar ze danig vastberaden in blijkt. Grey beveelt haar te stoppen met het snijden; zij verruilt gretig de zelf aangebrachte pijn voor die die volgt uit hun atypische relatie. Voor deze twee gehavende mensen blijkt een extreme machtsverhouding ideaal. Net als in Venus in Fur blijft overigens in het midden wie echt de macht heeft: als iemand perse gedomineerd wil worden, en hij krijgt de ander met noeste volharding zover, wie is er dan dominant?

Sexy alternatief voor de kerk

Lee ontdekt pas binnen de begrenzing van het vreemde kantoor en de luimen van haar baas hoe ze wil leven. En ook Ana uit Fifty Shades of Grey ontwikkelt haar karakter vanuit weerstand tegen de extreme seksuele eisen van Christian. Ze ontdekt wat ze wil, door te ervaren wat ze niet wil. Het seksuele rollenspel in beide films biedt als het ware een kader waarbinnen het onoverzichtelijke leven veilig ontdekt en beleefd kan worden.

Dat sluit aan bij Verbrugges Staat van verwarring, waarin hij suggereert dat het overzichtelijke, gereglementeerde aspect van sm, in combinatie met de esthetische, theatrale kant ervan mede de huidige aantrekkingskracht verklaart. Hij ziet in dit ‘vormeloze en versnipperde postmoderne bestaan’ een groot verlangen naar vormgeving, regels en tradities. In Fifty Shades krijgt de sm bovendien een bijna sacraal karakter, en wordt die een soort seksuele eredienst (niet voor niets moet Ana knielen voorafgaand aan een ‘sessie’). Met een beetje goede wil kan sm dan worden gezien als sexy alternatief voor de kerk, in een samenleving die snakt naar nieuwe rituelen – zij het passend binnen het hedonistisch en consumptief program. Ook in Venus in Fur krijgt de sm een haast ritueel karakter, ingebed in een theatraal rollenspel. Susan Sontag noemde sm in een essay in 1974 al ‘seksueel theater’.

Vier doperwten en heel veel ijs

En er is nog iets. Keuzes, controle, autonomie, individuele expressie – we bezwijken tegenwoordig haast onder de verantwoordelijkheid, de plicht, om ons leven zelf vorm te geven. Lee in Secretary lukt dat simpelweg niet. Zij heeft regels en restricties nodig, en die krijgt ze van Edward, die haar telefonisch opdraagt ’s avonds vier doperwten en heel veel ijs te eten. Dat verklaart misschien ook deels de aantrekkingskracht van sm anno nu: Lee en Ana geven (moedwillig) de controle uit handen.

De nadruk op individuele autonomie hindert ons vermogen tot overgave, schrijft Verbrugge, terwijl in die overgave juist het grootste genot schuilt. Bij sm doet de onderworpene (tijdelijk) afstand van de eigen wil en ervaart onmacht. Dat dit enorm bevrijdend kan zijn bewijzen wel de politici en zakenlui die geregeld vastgebonden worden betrapt.

Ook Thomas in Venus in Fur vindt bevrijding in zijn transformatie van stijve control freak tot weerloze speelbal. Eindelijk is eens iemand anders, namelijk de dominante partij, verantwoordelijk voor het verloop van de actie, en, laten we dat vooral niet vergeten: voor het genot van de ondergeschikte. Dit bevredigende rollenspel levert Lee en Ana Steele bovendien de liefde van hun leven op. Soms is sm een sprookje.

Zie meer grotere foto’s: www.nrc.nl.

Vermoorde boekhouder gedroeg zich als miljonair in SM-club: “Soms 1.500 euro per sessie”

Bron: HLN.be.

BELGIE – HULDENBERG – De in een SM-club vermoorde boekhouder Benoît Dupont gedroeg zich als een miljonair. Dat zei beschuldigde Christian Platevoet tijdens zijn verhoor op de eerste dag van zijn proces voor het hof van assisen van Vlaams-Brabant in Leuven. Platevoet ontkende dat hij de intentie had om de minnaar van zijn vrouw te doden. “Ik wilde alleen maar in het plafond schieten om Dupont de daver op het lijf te jagen. Nadien raakte ik de controle kwijt.”

Christian Platevoet (56) wordt beschuldigd van moord op boekhouder Benoît Dupont (52) op 15 juli 2013 in een SM-club in Huldenberg. De Fransman uit Overijse bracht zijn liefdesrivaal, een boekhouder uit Roosdaal, om het leven met twee schoten uit een jachtgeweer.

Dupont meldde zich in augustus 2012 als nieuwe klant in de riante villa aan de Vossekouter. De uitbaters, Platevoet en zijn echtgenote Sansanee Riyaphan alias ‘Mistress Nina’, haalden met de zelfstandige boekhouder een grote vis binnen. De volgende tien maanden jaagde hij er bijna 35.000 euro door. “We hadden nog nooit een klant gehad die zoveel betaalde”, stelde Platevoet tijdens zijn ondervraging door assisenvoorzitter Peter Hartoch.

“Haast iedereen betaalde cash, maar hij deed het met een overschrijving. Wij dachten dat we met een miljonair te maken hadden. Hij nam nooit de basisformule van 100 euro per uur. Dupont besteedde 400 tot 1.500 euro per SM-sessie. Soms organiseerden we een volledige dag voor hem. Hij gaf het loon van twee werknemers uit.”

Platevoet, die 21 jaar voor het Franse parlement werkte, leerde in 2002 zijn vrouw kennen in een massagesalon in seksoord Phuket in Thailand. Hij nam zijn Thaise aanwinst mee naar Frankrijk, waar hij “uit seksuele nieuwsgierigheid” zijn eerste voorzichtige stappen in de SM-wereld deed. Platevoet introduceerde Riyaphan bij een professionele SM-meesteres in Gent. “Ze vond het een fantastische ervaring”, zei Platevoet. Mistress Nina was geboren.

Meesteres Kika

Het koppel kwam in contact met SM-meesteres Kika. “Zij stelde voor om samen te werken en we besloten om de grootste SM-club van België op te richten.” Geen ordinair clubje, maar een heuse donjon. Niet in thuisland Frankrijk maar op een vier hectare groot domein in de bossen van het Vlaams-Brabantse Huldenberg. “In Frankrijk is een donjon verboden. In België staan de mensen meer open voor SM en er zijn veel meer klanten. De politie maakte geen bezwaar tegen onze activiteiten.”

Voor de oprichting van de naamloze club in oktober 2009 moest Platevoet gaan lenen. “Onder meer representatiekosten als we klanten gingen afhalen aan de luchthaven. In 2011 hield Kika ermee op. Vanaf 2011 stonden Sansanee en ik er alleen voor.”

Volgens Platevoet heeft de club hem meer geld gekost dan opgebracht. De omzetcijfers varieerden van 10.000 tot 12.000 euro per maand. Op jaarbasis hielden ze daar 90.000 euro aan over. “De inkomsten waren drieledig: de sessies met Nina als meesteres, de organisatie van SM-avonden en opname en verkoop van video’s.” Het liep storm voor de slanke, in zwart leder gehulde Nina. Klanten kwamen speciaal voor haar uit Australië. Nina maakte furore door haar dominante karakter en stond bekend om haar zweepslagen. Volgens openbaar aanklager Hans Van Espen onderscheidde Nina zich door “haar extreme vorm van lichamelijk contact met mannen”.

In de ogen van Platevoet was zijn vrouw geen prostituee en hij geen pooier. “Er kwam geen seks aan te pas. Want SM staat los van seksuele activiteiten. Sommige dingen worden gewoon geweigerd. Penetratie bijvoorbeeld hoort er niet bij. Dat is een vaste afspraak met de meesteres.”

Affaire

Dupont begon in maart 2013 een relatie met zijn SM-meesteres Nina. Sansanee Riyaphan had nog niet lang een miskraam achter de rug en de relatie met haar echtgenoot was gaan slabakken. Eind juni kwam Platevoet de verhouding op het spoor en nam de jaloezie zijn leven over. Hij bedreigde zijn concurrent maar dat had weinig impact. Terwijl Platevoet op 14 juli de Franse nationale feestdag bij familie ging doorbrengen, boekten Dupont en Riyaphan een hotel in Maastricht.

Spioneren

Om zijn vrouw te bespioneren had Platevoet het betalende programma Spybubble geïnstalleerd. Dat laat toe om vanop afstand een gsm te volgen, inclusief lokaliseren. Op 15 juli wachtte hij in de club in Huldenberg het terugkerende liefdespaar op. Platevoet had een jachtgeweer gekocht, dat verstopt lag in het tuinhuis op het domein. In de tuin loste hij een eerste schot om het wapen te testen. Zijn wagen had hij achteraan geparkeerd, om niet op te vallen.

“Ik verborg mij achter een schoorsteen en hoorde hen praten in de keuken. Dupont had zin in een SM-sessie maar geen tijd. Ik bestudeerde de schietlijn om zeker te zijn dat ik Sansanee niet zou raken. Toen richtte ik effectief het geweer op Dupont. Maar niet om hem te doden. Ik wilde hem alleen maar schrik aanjagen”, zei Platevoet tijdens het verhoor door assisenvoorzitter Peter Hartoch.

Verwoed jager

Uit het onderzoek is gebleken dat Platevoet het slachtoffer eerst vanop een meter in de rug schoot en hem vervolgens vanop dertig centimeter het genadeschot door het hoofd gaf. “Ik keek Dupont recht in de ogen. Toen hij merkte dat ik ging schieten, draaide hij zich om in een vluchtpoging en kwam ten val. Dat is alles wat ik me herinner.”

Voorzitter Hartoch vond het vreemd dat iemand met het profiel van Platevoet het plafond wilde raken maar dat doel compleet miste. De beschuldigde genoot een militaire opleiding en was een verwoed jager. Tussen het eerste en het tweede schot zaten slechts enkele seconden. “Het was een nachtmerrie. Ik voelde me bevrijd van alle frustraties van de weken voordien en raakte de pedalen kwijt”, stelde Platevoet.

Tijdspanne van vier uur

Uit de reconstructie bleek dat het overspelige koppel rond 11.30 uur in de club toekwam. Pas twee uur later vielen de dodelijke schoten. Nadien duurde het nog eens ruim twee uur voordat Platevoet de hulpdiensten verwittigde. Hij maakte van die tijd gebruik om 400 euro cash te gaan storten bij de Bank van de Post in Huldenberg en om zijn vrouw in de douche te zetten. Sansanee Riyaphan was na het eerste schot naast haar minnaar geknield en zat helemaal onder de bloedsporen. Dat ze in de armen van Dupont wilde sterven, ontkende Platevoet met klem. Morgen komt de inmiddels gescheiden vrouw zelf getuigen.

Zie grotere foto: www.hln.be.

SM-meesteres ‘gedekt’ door briefje van overleden klant

Bron: HLN.be.

OOSTENRIJK – Een Oostenrijkse prostituee heeft gisteren een straf van twee jaar met uitstel gekregen voor de dood van een klant. Al bij al een lichte straf omdat Pamela F. een ondertekende brief van haar ‘slaaf’ kon voorleggen waarin die de volle verantwoordelijk opneemt voor de eventuele dodelijke gevolgen van zijn seksuele verlangens.

De rechter vond dit een verzachtende omstandigheid. Hij achtte de Pamela F. (29) wel schuldig aan het opzettelijk toebrengen van lichamelijk letsel die leidden tot de dood van een 45-jarige man, vorig jaar in een Weens hotel.

In de rechtbank verklaarde de SM-meesteres dat de klant haar 100 euro had betaald om hem het bewustzijn te doen verliezen. Dat moest, naar zijn wensen, gebeuren door hem te wurgen met een schoenveter terwijl hij met een strop rond zijn hals aan een muur van de hotelkamer was vastgebonden. Pamela F. kon in de rechtbank een door haar klant ondertekende brief voorleggen waarin hij verklaarde “de volledige verantwoordelijkheid opnam voor alle risico’s op lichamelijke letsels” en voorts “dat hij er zich van bewust was dat zijn fetisj tot de dood kon leiden”.

“De man zei dat ik niet bang moest zijn of mocht panikeren wanneer zijn hoofd rood zou uitslaan”, verklaarde Pamela F. in de rechtbank. “Hij was een volwassen man en ik ging ervan uit dat hij zichzelf niet in gevaar zou brengen”.

Met zijn hoofd in de strop en een rood aangelopen hoofd, trok Pamela F. vervolgens de schoenveter aan, zoals haar was gevraagd. Daarna liet ze het snoer weer losser, kleedde zich aan en verliet – zoals afgesproken – de hotelkamer.

Paniek

Wanneer ze anderhalf uur later nog altijd geen sms of ander teken van leven van haar klant had gekregen, sloeg de prostituee in paniek. Pamela F. keerde terug naar de hotelkamer en bonkte op de deur. De man aan de receptie was er wel gerust in. “Als hij dood is, vinden we hem sowieso morgenvroeg wel terug”, sprak hij. De meesteres belde evenwel de politie. Die trof de man dood aan, kort na middernacht.

Rechter Nina Steindl zei dat ze een mild oordeel had geveld omdat de beschuldigde, die het prostitutiemilieu inmiddels had verlaten, “een goede indruk had gemaakt”. Voorts heeft ze na de feiten aangetoond dat ze geen hardvochtig persoon is.

Wetsdokter Christian Reiter verklaarde in de rechtbank dat het slachtoffer minstens een minuut lang was gewurgd met de schoenveter. “Dit was voldoende lang om het bewustzijn te verliezen en te overlijden”, zei de expert. “Er was geen enkele mogelijkheid dat de man zichzelf kon bevrijden”

Zie grotere foto: www.hln.be.